تحقیق آماده جزوه درباره اخلاق اسلامی در قالب فایل ورد

دانلود تحقیق آماده جزوه درباره اخلاق اسلامی در قالب فایل ورد با قابلیت ویراش

دوستان برای شما یک کتاب درباره اخلاق اسلامی را آماده دانلود تهیه ساختیم که می توانید به عنوان جزوه از آن استفاده نمایید

توضیحات در مورد فایل اخلاق اسلامی به شرح زیر می باشد

متن کوتاه انتخاب شده از داخل کتاب درباره اخلاق اسلامی به صورت زیر است

اخلاق در لغت جمع « خُلُق» و « خُلق» است. « خُلُق» یا « خُلق» در لغت به معنی سرشت، خوی و طبیعت است، در واقع صفت یا هیئتی است که در نفس به صورت ملکه در آمده باشد. این اطلاق شامل فضائل و رذائل میشود.
صفات نفسانی از حیث پایداری و ناپایداری یا رسوخ در نفس یا عدم رسوخ در نفس به حال و ملکه تقسیم می شوند.
حال: حال به آن صفات نفسانی اطلاق می شود که در نفس پایدار نیست.
ملکه: ملکه به آن سنخ از صفات نفسانی اطلاق می شود که در نفس پایدار است.
برای مثال کسی که عمل شجاعانه ای را به جهت این که رسوخ در نفس ندارد آگاهانه انتخاب نماید و رفتار نماید به نحو? بروز این صفت اخلاقی از حیث رسوخ نداشتن در نفس، حال گفته می شود امّا چنانچه این عمل شجاعانه آن قدر تکرار شود که رسوخ در نفس پیدا کند و پایدار شود به گونه ای که فرد بدون فکر و تامل آن عمل را انجام دهد به آن «ملکه» می گویند.

1-2-مفهوم اصطلاحی
آنچه در ادامه به عنوان معنای اصطلاحی آورده می شود گزیده ای از بین معانی اصطلاحی دانشمندان علم اخلاق است نه تمام آنها، که صرفا به صورت عمده به سه تعریف اشاره می شود.
معنای نخست: اخلاق به معنی ملکات نفسانی به کارگرفته می شوند که شامل ملکات پسندیده و ناپسند می شود.
معنای دوم: اخلاق به معنی حالات نفسانی گرفته می شود که شامل حالات پسندیده و ناپسند می شود
معنای سوم: اخلاق به معنای حالات و ملکات صرفا پسندیده به کار گرفته می شود.
2.علم اخلاق:
علمی است که از فضائل و رذائل اخلاقی و راه های کسب فضائل و دفع رذائل برای شکل گیری و حفظ شخصیت اخلاقی انسان ، بحث می کند.
2-1-تبار شناسی علم اخلاق
علم اخلاق در مکاتب و مذاهب گوناگون متفاوت است چرا که معیار فضیلت و رذیلت در آنها متفاوت است. در حوز? مسلمانان چهار گونه عمده علم اخلاق وجود دارد:
2-1-1-علم اخلاق روایی:
وجه همت در این نوع از اخلاق بر گردآوری و نقل آیات اخلاقی قرآن کریم و روایات اخلاقی رسیده از سوی معصومین (ع) و دسته بندی آنها است چرا که مشرب اخلاق نقلی متکی بر روش اخباری بوده که صرفا مبتنی بر آیات و روایات است. در این رویکرد ، گزارش اخلاق وحیانی، مقصود است وچارچوب بحث ، بسیط وساده است واز حد دسته بندی فراتر نمی رود و از مبادی وغایات کلی سخن گفته می شود وفضایل ورذایل نفسانی در چارچوب وانگاره ای ساده وصریح مطرح می گردد در این اخلاق ، اصل ، سخن خدای سبحان ، پیامبر (ص ) وامامان معصوم (ع ) است .
مشکات الانوار طبرسی ، غررالحکم آمدی ، الزهد حسین اهوازی ، مصادقه الاخوان شیخ صدوق و منی? المرید فی آداب المفید و المستفید اثر شهید ثانی، در میان آثار شیعه ،وشعب الایمان بیهقی ، الادب المفرد بخاری ، الزهد عبد الله بن مبارک ورسائل ابن ابی الدنیا ، در اهل سنت، در شمار برجسته ترین نمونه های کهن اخلاق نقلی ماثور قرار می گیرند .

2-1-2- علم اخلاق عرفانی:
اخلاق عرفانی، اخلاقی است که عرفا و متصوفه مروج آن بوده و مبتنی بر سیر و سلوک و کشف و شهود می‌باشد و البته به مقیاس گسترده‌ای از کتاب و سنت بهره جسته و مشتمل است بر: صبر، رضا، شکر، حیا، صدق، ایثار، تواضع، فتوت و انبساط.
منازل السائرین اثر خواجه‌ عبدالله انصاری و شرح بر آن اثر کمال الدین عبد الرزاق کاشانی؛ اوصاف الاشراف اثر خواجه نصیر الدین طوسی؛ المراقبات فی اعمال السنه اثر جمال السالکین مرحوم حاج میرزا جواد ملکی تبریزی. «رساله سیر و سلوک» منسوب به «سید بحرالعلوم». «تذکره المتقین» ، تالیف عارف دلسوخته آیت الله شیخ محمد بهاری همدانی قدس الله سرّه
2-1-3-علم اخلاق فلسفی:
اخلاق فلسفی را گونه ای از نظامهای اخلاقی دانسته اند که مبادی ،فهم از موضوع ، غایت ، مقوله بندی وروشهایش را از نوعی فلسفه وام می گیرد . ماده این گونه اخلاق ، یک نظام ارزشی وهنجاری ( مثلاّ دینی ) ، وصورت آن مقوله بندیهای فلسفی است . مفهوم محوری این مشرب اخلاقی ، سعادت از دیدگاه فلاسفه است . اخلاق فلسفی در حوزه ی مسلمانان مانند خود فلسفه در سه چهره می تواند جلوه گر شود : مشرب اخلاق فلسفی مشائی ، مشرب اخلاق فلسفی اشراقی ومشرب اخلاق فلسفی صدرائی ؛ ولی اخلاق فلسفی رایج در حوزه فلسفه اسلامی ، اخلاق فلسفی ارسطوئی بوده وپیروان فراوانتر ونیرومندتری در جهان اسلام داشته است . البته نظام اخلاقی ارسطوئی دیباچه ای برسیاست است واخلاق فلسفی در جهان اسلام در غایت یعنی سعادت با سیاست مرتبط است . با اوج‌گیری بحث‌های کلامی، اخلاق به‌سوی صبغه و سیستم عقلی و نظری گام برداشت و مایه‌‌ور از تعقل و نظر گشت.
تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق (یا طهاره الاعراق ) نوشته ابوعلی احمدبن محمدبن یعقوب رازی ملقب به مسکویه فیلسوف قرن چهارم؛ تحصیل السعاده اثر فارابی قرن سوم و چهارم. اخلاق ناصری اثر خواجه نصیر الدین طوسی؛ رسائل اخوان الصفا و خلان الوفاء اثر اخوان الصفا.

2-1-4-علم اخلاق تلفیقی:
رویکرد ومشرب چهارم در علم اخلاق اسلامی ، اخلاق تلفیقی / ترکیبی / مزجی (نقلی + عقلی + عرفانی ) است . گرچه در مشرب اخلاق تلفیقی ، کوشش برآن است که از امتیازات هر سه رویکرد ومشرب دیگر بهره گیری شود ، اما با توجه به اختلاف دو مکتب اخلاق عقلی وعرفانی در مبانی معرفت شناختی وانسان شناختی ، که حاصلی جز دو رویکرد کاملاّ متباین ندارد ، تلفیق به معنی ترکیب در غایت ومبانی اخلاق ، بسیار دور از انتظار است ونمی توان به ترسیم غایتی برای اخلاق تلفیقی توفیق یافت که نمایندگان حقیقی هر دو مشرب اخلاقی را خشنود سازد . واگر تلفیق به معنی عام مراد باشد ، طیف وسیعی از آثار اخلاقی را شامل می شود که در برخی از آنها رویکرد فلسفی غلبه دارد ودر بعضی رویکرد عرفانی ودر بعضی رویکرد نقلی .
معراج السعاد? اثر ملا احمد نراقی ؛ المحج? البیضاء فی تهذیب الاحیاء اثر ملا محسن فیض کاشانی، جامع السعادات اثر ملا محمد مهدی نراقی. کیمیای سعادت و احیاء العلوم الدین اثر امام محمد غزالی.

2-2-ضرورت و اهمیت علم اخلاق اسلامی:
خداوند معماری شخصیت انسان را به او واگذار نموده است، شخصیت انسان معدل خصال اخلاقی خوب و بدی است که با آنها می اندیشد، قضاوت می کند، تصمیم می گیرد و در نهایت رفتارهای او شکل خاصی می گیرد همین شکل خاص رفتاری یا شخصیت پای? سعادت یا شقاوت یا تلفیقی از این دو در دنیا و آخرت می باشد. در مورد جامعه انسانی هم وضع به همین صورت است چون جامعه را افراد تشکیل می-دهند هر اندازه که افراد جامعه دارای شخصیت بزرگ اخلاقی باشند شخصیت آن اجتماع نیز بزرگ شده و اخلاقی تر می گردد پس رشد یا افول انسانیت یا سعادت و شقاوت یک اجتماع نیز منوط به شخصیت اخلاقی آن اجتماع است. علم اخلاق اسلامی شیو? معماری شخصیت انسانی و الهی افراد و جامعه اسلامی است. هدف علم اخلاق اسلامی شکفتن شخصیت انسان در مسیر تقرب به خداست.
علامه ی جعفری: اخلاق شکفتن شخصیت آدمی در مسیر حیات معقول است.
مطالعات اخلاقی جهت معماری شخصیت انسان به دو صورت است:
گاهی مطالعات اخلاقی پیرامون ( چگونگی رفتار انسان است؟)
گاهی مطالعات اخلاقی پیرامون ( چگونه بودن نفس است؟) نفس انسان دارای سه قوه شهوت ، غضب و عقل است . سلطنت وجود انسان بایستی چگونه باشد؟ باید تحت سیطره عقل و شرع باشد.
علم اخلاق شیو? تجسم عملی آموزه های یک مکتب است یعنی اگر بنا باشد یک مکتب به صورت فردی و اجتماعی بروز عینی داشته باشد لازم است شخصیت افراد و هویت جامعه بر طبق شیو? اخلاقی آن مکتب شکل گرفته باشد. در مکتب اسلام، افراد مسلمان و جامع? اسلامی بایستی بر اساس آموزه های اخلاق اسلامی در تحقق شخصیت و هویت اسلامی جامعه تلاش نمایند. هر گونه تعلل در انجام این رسالت، می تواند افراد و جامعه را از دست یای به هدف غایی دین با اشکال مواجه نماید. پیامبر گرامی اسلام که صلوات و رحمت خدا بر او باد فرمود:
انی بعثت لاتمم مکارم الخلاق
من برای تمام نمودن مکارم اخلاق مبعوث شده ام.
اگر شخصیت و هویت مکارم اخلاق مد نظر پیامبر برای افراد و جامعه محقق نشود افراد و جامعه؛ هدف پیامبر از برانگیخته شدن به پیامبری را در خود محقق ننموده اند. به تعبیر دیگر این افراد و این جامعه از محقق نمودن هدف غایی دین حق کوتاهی نموده و مستوجب آثار دنیوی و عواقب اخروی آن هستند.
در نیتجه با توجه به این که دین اسلام کامل ترین و اصیل ترین معیارهای انسانی و الاهی اخلاق را ارائه می دهد. ضروری است افراد مسلمان و جامع? مسلمین به اخلاق اسلامی تخلق پیدا کنند تا دچار معضلات دنیایی و آخرتیِ بی توجهی به آن نگردند.
گذشته از این مطلب آیات و روایات زیادی در صدد بیان ضرورت و اهمیت تخلق به اخلاق اسلامی می باشند برای نمونه به برخی اشاره می کنیم:
در قرآن کریم، مهم ترین وظیفه پیامبر را توجّه به امر تزکیه و اصلاح نفوس دانسته شده است; و اهمیت تعلیم نیز به خاطر مقدمه بودن آن براى تربیت است.(هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْاُمِّیِّینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَهَ وَ اِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلال مُبِین); (سوره : الجمعه آیه : 2) او کسى است که در میان جمعیت درس نخوانده، رسولى از خودشان برانگیخت، تا آیاتش را بر آنها بخواند و آنها را پاکیزه کند و کتاب و حکمت بیاموزد، هر چند پیش از آن در گمراهى آشکارى بودند.
قرآن کریم در سور? شمس یازده قسم یاد می نماید آنگاه می فرماید کسی رستگار می شود که تزکی? نفس نمایند و خویشتن خویش را از آلودگی های اخلاقی بزداید « قد افلح من زکیها و قد خاب من دسیها (سوره شمس، آیات 9 و 10)».
پیامبراسلام علاوه بر آنکه در مقام سخن به اخلاق وفضایل اخلاقی بالا بود. در مقام عمل ورفتار نیز فضایل اخلاقیش مشهور بود.
وانّکَ لَعَلی خُلقٍ عظیم ( سور? قلم آی? 29) و تو اخلاق عظیم وبرجسته ای داری.
روایت پیامبر گرامی اسلام هدف بعثت و برانگیخته شدنشان به رسالت را ایجاد تصویری عینی از اخلاق کریمانه معرفی نمودند؛ « انی بعثت لاُتمم مکارم الاخلاق» ( محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج 67، باب 59، حدیث 18)
امام کاظم (ع) : لازم ترین دانش برای تو دانشی است که تو را به صلاح قلبت راهنمایی کند و فساد آن را برایت آشکار سازد. (مستدرک الوسائل، ج12، باب 101، حدیث 13792.)
برای تبیین ضرورت اخلاق بررسی چند سئوال اهمیت دارد:
1-نبود اخلاق چه پیامدی دارد؟
هدف بعثت پیامبر (ص) تاکید بر تجلی تمام اخلاق انسانی و الاهی می باشد. زمانی انسان بر مدار انسانی قرار می گیرد که بر پایه فطرت انسانی و الاهی تجسم اخلاق کریمانه باشد در غیر این صورت از مقام انسانی و الاهی خود سقوط نموده، تا پست ترین و ذلت بارترین رتبه پیش می رود، دنیا و آخرت خویش را ویران می­نماید.
اقوام روزگار به اخلاق زنده‏اند قومى که گشت فاقد اخلاق مردنى است!
2-بودن اخلاق چه آثاری دارد؟
جلب محبت و دوستی مردم
امام علی علیه السلام فرمودند: «مَنْ حَسُنَ خُلْقُهُ کَثُرَ مُحِبُّوهُ وَاَنِسَتِ النُّفُوسُ بِهِ؛ کسی که رفتارش نیکو گردد، دوستدارانش زیاد می شوند، و جانها با او انس می گیرند.»
آبادانی و زیادی عمر
حضرت صادق علیه السلام فرمودند: «اَلْبِرُّ وَحُسْنُ الْخُلُقِ یَعْمُرانِ الدِّیارَ وَیَزیدانِ فِی الاَْعْمارِ؛ به درستی که نیکی و حسن خلق، شهرها را آباد و عمرها را طولانی می کنند.»
زیادی رزق
علی علیه السلام فرمودند: «فی سَعَهِ الاَخْلاقِ کُنُوزُ الاَْرْزاقِ؛ در وسعت خُلقها، گنجهای روزی نهفته است.»
زیادی عمر
از حضرت صادق علیه السلام نیز نقل شده که «اَلْبِرُّ وَحُسنُ الخُلُقِ... یَزیدانِ فِی الاَْعْمارِ؛نیکی و خوش اخلاقی ... عمرها را طولانی می کنند.»
به دست آوردن هویت انسانی
علی علیه السلام می فرماید: «اَکْرَمُ الْحَسَبِ حُسْنُ الخُلُقِ؛ گرامی ترین حَسَب، اخلاق نیکو است.» حسب انسان را اخلاق او تعیین می کند و گرامی ترین نژاد، نسب، حسب و هویت انسان «حسن خلق» اوست که همواره او را همراهی می کند.

و ... برای مطالعه کامل فایل را دانلود فرمایید

عزیزان ما را خوشحال خواهید کرد در صورت داشتن هر گونه سوال یا پیشنهاد در مورد کتاب اخلاق اسلامی داشتید از قسمت ارسال نظر دیدگاه های خود را برای ما ارسال فرمایید در کمترین زمان ممکن به سوالات شما دوستان جواب داده خواهد شد